Słownik pojęć



ABC pierwszej pomocy

ALS

Skrót oznacza zaawansowane podtrzymywanie życia i pochodzi od angielskiego zwrotu Advanced Life Support. ALS to profesjonalne metody i zabiegi resuscytacyjne, wykonywane przez wykształconych w tym kierunku ratowników medycznych. Podczas ALS ratownicy prowadzą defibrylacje, intubacje, monitoring serca oraz sprawdzane są jego funkcje. Personel medyczny podaje niezbędne do podtrzymania życia poszkodowanego leki.


AMBU

To worek samorozprężalny inaczej zwany resuscytatorem. W medycynie przyrząd ten wykorzystywany jest w resuscytacji krążeniowo-oddechowej (określanej w skrocie RK-O lub CPR, czyli zespół zabiegów, których zadaniem jest podtrzymanie podstawowych funkcji życiowych, przede wszystkim krążenia krwi ale również oddychania). Ambu wchodzi w skład standardowego wyposażenia zespołu ratunkowego. Jednym z pierwszych worków samorozprężalnych były aparatu właśnie należące do firmy Ambu. Nazwa worka Ambu stała się synonimem dla wszystkich tego typu produktów. Ambu połączony jest z maseczką zakładaną na usta i nos pacjenta lub z rurką intubacyjną. Często do Ambu można podłączyć do tlenu.


BLS

Skrót BLS oznacza podstawowe zabiegi ratujące życie – zabiegi resuscytacyjne. Skrót pochodzi on od angielskiego zwrotu Basic Life Support. BLS to rodzaj opieki medycznej udzielanej pacjentom z chorobami lub obrażeniami zagrażającymi ich życiu. BLS obejmuje tą część pomocy, zanim jeszcze poszkodowana osoba zostanie objęta opieką medyczną. Podstawowe zabiegi resuscytacyjne mogą być udzielana przez personel medyczny na przykład wykształconych w tym kierunku ratowników medycznych, ale także osoby fizyczne, które posiadają wiedzę z zakresu BLS i przeszły podstawowy trening. BLS jest wykorzystywany w warunkach przedszpitalnych. Tego rodzaju pomoc może być udzielana bez specjalistycznego sprzętu medycznego, w przeciwieństwie do ALS – zaawansowanej metody podtrzymywania życia. Umiejętności związane z BLS mogą okazać się przydatne na co dzień. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa, która jest prowadzona na miejscu wypadku, pozwala zaoszczędzić czas na przyjazd służb medycznych oraz rozpoczęcie opieki ALS. Istotne jest, aby każda osoba rozpoczynająca resuscytację, również uzyskała wsparcie ALS poprzez wezwanie pomocy przez poinformowanie odpowiednich służb ratunkowych, zwykle przez telefon.


DEFIBRYLAROR

To urządzenie medyczne służące do przeprowadzania zabiegu defibrylacji serca. Zabieg ten stosowany jest podczas reanimacji. Polega na zastosowaniu impulsu elektrycznego prądu stałego o określonej energii. Odbywa się to zewnętrznie poprzez powierzchnię klatki piersiowej i przeprowadzane jest w celu wygaszenia najpoważniejszych zaburzeń rytmu serca. Defibrylator oddziałuje na mięsień sercowy prądem o odpowiednio dużej energii. Nadrzędnym celem zabiegu defibrylacji jest wytłumienie impulsów elektrycznych, które przepływają przez serce i umożliwienie powrotu mięśna sercowego do normalnej, regularnej pracy. Defibrylacja dosłownie oznacza zakończenie migotania komór. Jest jedyną, a zarazem jedną z najskuteczniejszych metod zwiększających szanse przeżycia podczas zaburzeń pracy serca. Zabiegg wykonany w ciągu 3 minut od utraty przytomności pozwala na przeżycie w 75% przypadków.


MASAŻ SERCA

Masaż serca to zapewnienie sztucznego krążenia krwi u osoby, której serce nie bije. Mechanizm działania jest pośredni: polega na rytmicznym uciskaniu klatki piersiowej osoby ratowanej, co z kolei powoduje ściśnięcie mięśnia sercowego i sztuczne wywołanie krążenia. Ułożywszy ratowanego na twardym podłożu, klękamy obok jego klatki piersiowej, kładziemy dłonie na mostku, prostujemy ręce (dzięki temu wykonać możemy masaż z większą siłą) i naciskamy – najlepiej nadgarstkami a u małych dzieci dwoma palcami. Naciskamy mocno – tak, że klatka piersiowa dorosłego człowieka zapadać powinna się na jakieś 4 cm (dziecka odpowiednio mniej). Naciskamy też szybko – około 100 razy na minutę. Skuteczność masażu serca objawia się wyczuwalnym tętnem na tętnicy szyjnej. Masaż serca efekty przynieść może tylko przy stosowaniu go na przemian ze sztucznym oddychaniem (zob. sztuczne oddychanie).


NZK

Nagłe Zatrzymanie Krążenia to nagły stan chorobowy, w którym dochodzi do zatrzymania czynności mechanicznej serca powodującego ustanie krążenia krwi. Następnie występuje wtórne zatrzymanie oddechu, i w konsekwencji dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia mózgu. Właściwym postępowaniem po rozpoznaniu nzk jest rozpoczęcie resuscytacji.


INTUBACJA

Intubacja polega na umieszczenie rurki długości zwykle 28 cm, zwanej rurką intubacyjną, w tchawicy pacjenta. Rurka to jest wprowadzana do ciała osoby poszkodowanej z pomocą laryngoskopu.


REANIMACJA

Reanimacja to czynności, których zadaniem jest doprowadzenie do przywrócenia krążenia i oddychania u osoby poszkodowanej, ale także do powrotu czynności ośrodkowego układu nerwowego. Wyróżniamy dwa typy reanimacji: podstawowe zabiegi ratujące życie (BLS) oraz zaawansowane metody ratowania życia (ALS) wykonywane przez zespół pogotowia ratunkowego.


SZTUCZNE ODDYCHANIE

To wtłaczanie powietrza do płuc osoby, która samodzielnie nie oddycha a której serce pracuje. Sztuczne oddychanie przeprowadzać można na trzy sposoby, z których każdy ma swoje zalety i wady. Usta-nos – gdy ratujący obejmuje ustami nos osoby ratowanej i wdycha przez niego powietrze – jest uznawane za najbezpieczniejsze dla ratowania dorosłych. Pamiętać należy, że w metodzie tej usta osoby ratowanej utrzymujemy zamknięte, gdy wtłaczamy powietrze i otwieramy je, by umożliwić ratowanemu samodzielny wydech. Najbardziej znana metoda, czyli usta-usta, jest mniej bezpieczna, gdyż możemy niechcący spowodować wymioty osoby ratowanej Obserwujmy więc czy wdychane przez nas powietrze powoduje ruchy klatki piersiowej (czyli prawidłowo), czy brzucha. Jeżeli widzimy, że porusza się brzuch, oznacza to, że drogi oddechowe są zablokowane, przeważnie językiem. Spróbujmy odgiąć głowę ratowanego bardziej do tyłu. Trzecia z metod, usta-nos-usta, nadaje się do zastosowaniu przy sztucznej wentylacji noworodków i małych dzieci, kiedy to ustami obejmujemy zarówno usta, jak i nos ratowanego.


UDROŻNIENIE DRÓG ODDECHOWYCH

Udrożnienie dróg oddechowych to zapewnienie swobodnego przepływu powietrza z ust do płuc osoby ratowanej. W przypadku mechanicznej blokady dróg oddechowym pierwszym podejrzanym jest zawsze zapadający się język, toteż pamiętać należy o ułożeniu osoby ratowanej na wznak (na plecach) i odchyleniu jej głowy do tyłu a także wysunięciu żuchwy (dolnej, „ruchomej”, szczęki). Kolejne zagrożenia związane są z rozmaitymi zanieczyszczeniami, które zalegać mogą w ustach i gardle osoby ratowanej (wymiociny, woda, błoto, nadmiar śliny, protezy). W tym przypadku przekręcamy głowę osoby ratowanej na bok, otwieramy jej usta i staramy się wygarnąć wszelkie zalegające w gardle zanieczyszczenia. Następnie układamy ratowanego z powrotem w pozycji na wznak, z głową odchyloną do tyłu i wysuniętą żuchwą.

2 komentarze:

  1. Brakuje mi tu, na L, Lifevac https://lifevac.pl/ . To specjalistyczna ssawka medyczna, która pozwala przywrócić oddech osobie zadławionej. Dzięki odpowiednio mocnemu zassaniu , usuwa element dławiący z dróg oddechowych. To opatentowana niedawno metoda, skuteczniejsza od rękoczynu Heimlicha.

    OdpowiedzUsuń